Wat is mooier voor een notaris dan het te hebben over familie? Familierecht, erfrecht, successiewetgeving - het zijn allemaal onderwerpen die momenteel weer alle aandacht hebben. Per 1 januari 2010 staat er een nieuw ontwerp van de successiewet op stapel. De huidige wet dateert van 1956, is geënt op een wetstuk uit 1859 en is dringend aan herziening toe.
De staatssecretaris heeft ervoor gekozen om een budgetneutraal ontwerp in te voeren, waarbij vooral opvalt dat er lagere tarieven worden gehanteerd en dat fiscale trucs worden aangepakt. Het nieuwe wetsontwerp kent een veel evenwichtigere verdeling; tussen kinderen, kleinkinderen en derden. Het tarief in de eerste groep gaat terug naar 20% en 40% en in de groep van derden, (dat zijn niet-verwante erfgenamen en neven en nichten) gaan we uiteindelijk zelfs terug naar 30% tot 40%. In de nieuwe wet wordt het voordelig om in het testament een schenking aan kleinkinderen vast te leggen, vanwege een belastingvrije voet van €19.000. Bij een aantal kleinkinderen kan dat al flink in de papieren lopen.
Met betrekking tot het familievermogen en familieondernemingen zijn in de nieuwe successiewet de mogelijkheden aanzienlijk verruimd. De vrijstelling van het ondernemingsvermogen gaat van 75% naar 90% en dus wordt er maar over 10% afgerekend. Speel hier tijdig op in en ga hierover in overleg! Niet alleen met uw accountant maar ook met de notaris van de familie of van het bedrijf. In de huidige wetgeving is natuurlijk al vastgelegd hoe het vermogen bij overlijden wordt vererfd, waar we bij grote vermogens van kunnen afwijken door een flexibel testament op te maken. Het grote belang zal kunnen zijn in nalatenschappen waar men moeilijk tot een verdeling kan komen en waarin men eigenlijk nu al een executeur aan zou moeten wijzen. Die executeur zal ook in de nieuwe successiewet zelfstandig de successieaangifte kunnen indienen.
Ook in het vermogensrecht zien we een aantal nieuwe ontwikkelingen. Zo kunnen tegenwoordig huwelijkse voorwaarden worden opgesteld zonder rechtelijke goedkeuring. Zelfs op het laatste moment kan een notaris een boedelverdeling of een boedelmenging tot stand brengen. Dat brengt enorme fiscale voordelen met zich mee. Daarnaast krijgt het partnerbegrip in de nieuwe successiewet een uitbreiding. In tegenstelling tot wat in het verleden mogelijk was, zal de niet-gehuwde partner die een beroep wil doen op vrijstellingen en op een gunstig tarief, daar een notariële samenlevingsovereenkomst daar tegenover moeten kunnen leggen.
Kortom, bij alle kwesties op het gebied van vererving, alle vragen die betrekking hebben op uw vermogen – ofwel estate planning zoals dat zo mooi heet – daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor het notariaat. Er liggen heel wat wegen open, juist in deze tijd, om tot een herijking te komen van wat er op het gebied van familierecht mogelijk is. Het is de taak van de notaris om ervoor te zorgen dat wat we willen dat ook later kan worden gerealiseerd.
